Folksongs from a non-existing Land - Roland van Campenhout

Gekneed uit Boomse klei, op jonge leeftijd gehavend in de ziel en tot rebel gevormd in het Gentse nachtleven. Aan de zijde van Rory Gallagher verwierf hij in de jaren '60 de status van ware  bluesman. Zwervend door het blueslandschap van Vlaanderen over Kenia tot Signapore, is hij intussen bekroond en bejubeld tot grootmeester van de blues. Roland van Campenhout, 74 jaar jong, neemt ons mee op een avontuurlijke luistertocht naar een onbestaand land. Een land dat oprijst uit het mistige onderbewustzijn van Roland, een land waar de shiva en de duivel hun machtige invloed nalieten, muzikale invloeden die Van Campenhout als souvenirs van zijn muzikale reizen tentoon spreidt in het album "Folksongs from a Non-existing Land".


"Mantra-blues", zo bestempelt Roland het resultaat van zijn nieuwste werk. Het album werd opgenomen in Gent en nadien gemixt in Tokio door multi-instrumentalist Joe Talia. De Oosterse invloed weergalmt dan ook onmiskenbaar doorheen de songs.

"Washi Te Kudasai" is een geluidsmuur van vreemde, zinderende en bedwelmende indrukken. Meteen is de avontuurlijke toon van dit album gezet. Op het aanzwellen en wegebben van een melodieus gezoem, produceert Roland op meesterlijke wijze een stroom van verrassende geluidjes die wisselend afkomstig zijn van de slide-gitaar en de sitar. De sfeer is zweverig Indisch, terwijl kompaan Nils de Caster zijn viool bekrast tot er ijzige klanken opduiken vanuit de diepste krochten der aarde. De zachte exotische percussie van Teun Verbrugge klinkt vanuit een ver oerwoud en onderstreept nog meer het bevreemdende oosterse gevoel. Pieter-Jan De Smet, Roland's middelste handlanger bij de totaal gestoorde kinderband De Piepkes, levert de elektrische grooves aan.
Het hele nummer kabbelt heen en weer, ademt diep en deint op en neer. Het is een acht minuten lange en indrukwekkende geluidsmuur die je aan het duizelen brengt.

"Swamp Adversity" laat ons verdrinken in de moerassen van het broeierige New Orleans. "A thick cloud of semen hanging above Angola State Prison". De baslijn kwabbelt door de modder terwijl Roland, in vloeiend Vlengels en met een krakende, doorleefde stem, een duivels onbegrijpelijk verhaal vertelt. De duivel heeft dan ook de beste tunes in zijn mars. Over platitudes en cliché's. Et donner à manger!
Folksong "Pack Up Your Sorrows" leende Roland van Joan Baez' kleine zus Mimi en haar echtgenoot Richard Farina. Roland's versie schurkt echter meer aan bij country en laat je dansen op het ritme van Bo Diddley. Opgejut door de percussie draait Nils De Caster zijn folky vioolsnaren steeds strakker rond de oorwurm die uit de diepe keel van de barmhartige Roland Van Campenhout kronkelt.

Van de swamps in New Orleans is de stap naar de poel van Izegem niet eens zo groot. Met een rustgevend akoestisch deuntje brengt Roland in "Liesje van Izegem" een tedere ode aan niemand minder dan... zijn kat.

"Wari Mashi Ta (dolphins and whales)" wekt meteen weer duistere hoogspanning op. Meanderende, eng beklijvende geluidjes doen je nekharen overeind rijzen. De tekst vol schijnbare nonsens, op zoek naar een engel die je de mond toenaait en walvissen die de plastic soep terugbrengen naar de kust, klinkt bevreemdend en gunt je een korte blik in het donkere brein van de meester.

Werd "Lies For Sale" dan waarlijk geschreven op het toilet van het Schoon Verdiep? Roland neemt plaats in tussen de marktkramers om zijn handeltje in leugens te onderhouden. De overstuurde akkoorden en de typerend ijle, hese stem klinken bedrieglijk aanlokkelijk. Een alarmerende toon laat het ritme overgaan in lekker oer-traditioneel en bevrijdend. We have lies to sale! Here's a lie!

Geluiden uit het regenwoud begeleiden een weemoedig klinkende akoestische gitaar. Halverwege het nogal melige "Smile From The Heart" liep mijn tienjarige dochter mee te zingen door de woonkamer. De slagzin blijft in het hoofd hangen. Ik apprecieer de glimlach vanuit Roland's hart, hoewel ik meer kan genieten van de tocht door zijn onvoorspelbare en onontgonnen brein.


Mantra Blues

Mantra blues? De zwarte geëmancipeerde componist William Christopher Handy, Amerikaans bluesmusicus en rijzende ster in 1903, schreef in zijn autobiografie:

Een slanke zwarte zat wat verderop gitaar te spelen, terwijl ik sliep. Zijn kleren hingen nauwelijks aan mekaar en zijn tenen staken uit zijn schoenen. Op zijn gelaat stond een eeuwenoude droefenis te lezen.
Hij sleepte met een mes over de snaren zoals ik alleen Hawaiaanse gitaristen had weten doen. Het effect was onvergetelijk. Ook zijn zang trof mij onmiddellijk. De zanger herhaalde telkens weer een zin 'Going where the Sounthern cross’ the dog’. Hij herhaalde dat drie keer terwijl hij op zijn gitaar de meest onwezenlijke muziek speelde die ik ooit heb gehoord."

W.C. Handy schreef officieel de eerste bluespartituur. Nochtans werd blues voordien niet gespeeld in een strak twaalf-matenritme. Blues was een amalgaam van ontheemde geluiden die doordrongen waren van eenzaamheid, van emotie en van pijn. Het korset van de twaalfmatenblues werd pas later, in de jaren '20; artificieel toegevoegd als leidraad voor de big bands die de bluesmuziek commercialiseerden.

Roland zal zich niet laten vastkleven aan één sound. De man die er voor gekend staat nooit te repeteren, enkel te spelen, smeedt steeds nieuwe banden en evolueert daardoor ook zelf naar steeds verdere horizonten. Zo zijn geen twee optredens van Van Campenhout dezelfde en geen twee albums vergelijkbaar. De eigenzinnige Roland maakt muziek die niet is wat je verwacht. Soms moeilijk te vatten, vanuit een hogere sfeer, maar hey, zijn muziek dringt door tot diep in de ziel.

Bluesguru Roland Van Campenhout weet daarbij als geen ander de ware roots te eren. Anno 2019 maken we gebruik van effecpedaaltjes en montagestudio's. Maar ook dan blijft de essentie van de blues overeind: het opwekken van een duister, bijna magisch gevoel. En daar is Roland met het wereldse album "Folksongs from a Non-existing Land" alweer in geslaagd.

Bb Bm B

Spotify-album