Paroles et musiques - een afspeellijst van DJ Moussa Rasé

Met de afspeellijst "Paroles et musiques" dompelt Moussa ons onder in een taalbad Frans terwijl we genieten van nu eens melancholische tot diep trieste, dan weer vrolijk wereldse of stevig rockende Frans-georiënteerde muziek. De afspeellijst werd samengesteld onder het goedkeurend oog van Moussa's gemalin, Charlotte Rasée.

Charles Aznavour
Charles Aznavour start uptempo en sluit aan bij een warm kampvuurtje waar twee zigeuners de gitaren ter hand nemen. En dan klinkt alleen nog "Ekh raz yechtcho raz yechtcho mnogo mnogo raz" of "nog een keer, nog een keer opnieuw!" "Jouez Tzigane, jouez pour moi!"
Met de viool komt de melancholie bovendrijven. De drank vloeit rijkelijk, tot de gitaren een levendig feestje bouwen en alle kopzorgen verdwijnen in de donkere nacht.

Charles Aznavour - pseudoniem voor Chahnour Varinag Aznavourian - herinnert zich dat zijn vader het populaire zigeunerlied "Les Deux Guitares" zong in het Russisch. Hij wou het vertalen, maar raakte niet verder dan een bewerking van het refrein. Zijn versie van "Les Deux Guitares" is dan ook een eerbetoon aan zijn Armeense ouders.

Je veux rire et chanter
Et soûler ma peine
Pour oublier le passé
Qu'avec moi je traîne
Apportez-moi du vin fort
Car le vin délivre
Oh versez, versez-m'en encore
Pour que je m'enivre

"Les Deux Guitares" - Charles Aznavour
"Un petit village, un vieux clocher. Un paysage si bien caché. Et dans un nuage le cher visage de mon passé". Ook Charles Trenet mijmert op een winderige herfstavond over zijn jeugd, in het triest-melancholische succesnummer "Que reste-t il de nos amours?".
De "auteur-compositeur-interprète" Charles Trenet schreef, componeerde en zong tijdens zijn levensloop ongeveer 1000 liedjes en speelde mee in enkele theaterstukken en films. Hij verstopte zijn mollige gezicht bij voorkeur onder een vilten hoedje en droeg steevast een blauw pak met rode anjer in de knoopsgaten, waarmee hij de bijnaam "Le fou chantant" uitlokte. Tijdens de tweede wereldoorlog verscheen in de kranten een bericht dat Charles Trenet overleden was, terwijl hij nog fris als een hoentje op de planken stond. Later werd hij ook gevolgd door de Gestapo die hem verwarde met de joodse Harpo Max.

Charles Trenet staat bij onze zuiderburen op hetzelfde voetstuk als Charles Aznavour, Georges Brassens en Edith Piaf. Hij schreef zelf de tekst van "Que reste-t il de nos amours?", maar het nummer werd in 1942 eerst uitgebracht door de Franse zangeres Lucienne Boyer. Pas in 1943 bracht Trenet zijn eigen versie op de markt. In 1968 werd het lied gebruikt als tune voor de film "Stolen Kisses", de titel is een vertaling van de woorden "Baisers volérs". Keely Smith vertaalde in 1957 het lied naar "I wish you love", waarna de song uitgroeide tot een internationale standaard.

Charles Trenet
Met vederlichte aanslagen frist de getalenteerde pianist Jacky Terrasson "Que reste-t il de nos amours?" verder op tot een aangenaam lyrische jazz-melodie.

Babx
David Babin, alias Babx, draagt de poëtische tekst van het sterke maar droevige "Trilogie Omaya" op aan Omaya Al-Jbara, een moedige Irakese mensenrechtenactiviste die in juni 2014 de leiding nam in een 12-dagen durende opstand tegen Al-Qaïda. Omaya werd bij die weerstand doodgeschoten door een sluipschutter. De Afro-Amerikaanse jazz-saxofonist Archie Vrnon Shepp zorgt voor een beklijvende noot op de saxofoon.
Polo, Pierre Lamy in het dagelijkse leven, was een bewonderaar van de grote Franse chanteurs. Dat hij zelf van alle exotische markten thuis is, toont hij door oriëntaalse accenten toe te voegen aan "A Paris", de ode van Francis Lemarque's aan zijn geboortestad Parijs en het nummer dat in de handen vanYves Montant onsterfelijk werd gemaakt.

Pablo Casella is een Braziliaanse componist-gitarist en videokunstenaar die in Gent zijn stek heeft gevonden. In zijn werk laat hij het goede leven schitteren. Hij kruipt samen met de zachte, diepe stem van multi-instrumentaliste Naima Joris in een klein doosje en brengt het speelse "La Petite Boite Magique". Le bon vivant met een Latijnse toets, uitgebracht op het in Gent gewortelde label "Zephyrus Records".
Na alle weemoed en tristesse wordt het tijd voor een vrolijke noot. De muzikale helden van Soviet Suprem brengen ons in de waan dat de voormalige USSR de koude oorlog heeft gewonnen. Ze keren de Anglosaksische maatschappij op zijn kop, de Amerikanisatie moet er aan geloven. Kluister je vast aan wat kinderlijk plezier met de sympathieke oorwurm "T'as le look coco", een huppelende balkan interpretatie van Larcroche Valmont's gouden disco-hit uit de jaren '80.

Opzij opzij, maak plaats, maak plaats. Het rockfeestje komt op gang. Soviet Suprem stelt zich cynisch op ten aanzien van de Amerikanisatie, Noir Desir neemt met een stevige portie Franse rock in "L'homme pressé" het immer stresserende en tot wanhoop drijvende kapitalisme op de korrel. De vredevolle synthese "Love, Lioubov, Amour" die aan het eind van het nummer werd gescandeerd uit de monden van Les Poppys, kreeg helaas een wrange nasmaak: in 2007 sloeg zanger Bertrand Cantat zijn vriendin in coma, waarna ze in het ziekenhuis overleed. Na dit gewelddadige incident hield de rockgroep Noir Desir het voor bekeken.

December 1985: hevige sneeuwval blokkeert het openbare leven in Parijs. Les Bérus, koosnaam voor Bérurier Noir, dopen hun nieuwste album "Le joyeux merdier" of "de vrolijke knoeiboel" als alternatief voor "Joyeux noël". Op het album vinden we feestelijke tracks die het anarchisme niet schuwen: "La Mère Noël", "J'aime pas la soupe" over de onvermijdelijke kerstbuche, "Vive Le Feu" en "Salut à Toi", een eindejaarsgroet aan iedereen die niet in het traditionele keurslijfje past.
Stevige punkrock dus, en wel in een zeer minimalistische uitvoering: een goedkope drummachine leidt de agressieve ritmegitaar, de zanger schreeuwt rappend  zijn woedende teksten en een brullende saxofoon eist de bovenhand in een uiterst effectief nummer waarin enkel de energie van de boodschap nog van tel is.

Bérurier Noir
Bérurier Noir leende haar naam van Alexandre-Benoît Bérurier, de beste vriend van commissaris Antoine San-Antonio uit de gelijknamige politieromans. "Noir" werd aan de naam toegevoegd als kleur van de rouw: de groep had immers het plan opgevat om slechts één keer op te treden en er daarna de brui aan te geven - de fans schreeuwden echter om meer en kregen hun gelijk. De bandleden koesterden daarenboven de minste intentie om winst te maken - terwijl ze ook schuw waren van elke andere betaalde arbeid. De jongens organiseerden optredens in middelgrote zalen, maar ook op de straat, in de metro of tijdens demonstraties waar hun muziek heel aanstekelijk werkte op een vaak bijna hondsdolle menigte. In hun optredens beoogden ze bovendien participatie van het publiek, een beetje zoals de circusacts ruim een eeuw geleden. Hierdoor kende de groep een heel bewogen bestaan. Na zeven jaar pleegden Les Béruriers Noirs een soort van rituele Harakiri in een ultieme theatrale voorstelling - de groep was op dat ogenblik op het hoogtepunt van hun kunsten. Spring even lekker mee in de donkere energie van Les Bérurier Noirs!


Alleen een reggae beat kan de hartslag weer bedaren. Het Belgische muziekgezelschap Think of One gebruikt de Antwerpse haven als uitvalsbasis om de wereld te verkennen. Beschouw hen als muzikale ontdekkingsreizigers, want ze doen niets liever dan zich onderdompelen in een onbekende cultuur om zich de taal van de muziek eigen te maken. Van Weense wals over funk tot Arabische muziek, niets kan hen afschrikken. In 2004 kaapte Think of One de ‘BBC World Music Award’ weg van voor de voeten van favoriet Manu Chao.
Voor hun album "Trafico" verkasten ze naar de stad Recife in het noordoosten van Brazilië waar ze op het ritme van een slome drum hun Frans-met-exotisch-accent ten berde brengen in de titeltrack "Trafico".

Dat de Latijns-Amerikaanse zon de harten nog meer mag verwarmen. In 2007 speelden ze nog in de metro van Parijs, in 2012 verzorgden ze een tiental concerten per maand op verschillende respectabele podia in Europa. Met "Mazunte" tovert het Franse duo van Zoufris Maracas onder de Mexicaanse zon een vrolijk Caribisch ritme tevoorschijn.
Wyclef Jean leerde van zijn Haïtiaanse mama dat "Ne me quitte pas" van onze "Grand Jacques" het mooiste Franstalige liefdeslied aller tijden is. Reden te meer om er een eigen bewerking van te maken, als eerbetoon aan onze nationale trots Jacques Brel zelf, aan Wyclef's eigen mama en vooral aan de liefde op zich.
Het resultaat is een diep emotionele ballad - een "tear jerker", met dank aan Moussa zelf voor de vocabulaire insteek - waarin een Spaanse gitaartje en de smachtende raptekst de passie tot een ultiem hoogtepunt drijven.
Brel zelf beschouwde "Ne me quitte pas" niet als een lied over het verlaten zelf, maar als duiding van zijn lafheid in een gebroken relatie.


Dalida's hartenbreker "Gigi L'amoroso" keerde na zijn avontuur in de Verenigde Staten op zijn sokken terug naar Frankrijk waar hij in 2014 omarmd werd door de fragiele maar warme en gracieuze Emily Loizeau. Als afstammelinge van een Engelse moeder en een Franse vader vond Gigi bij haar dan ook de juiste balans. Hij borg de gitaar en de mandoline op in de kast en laat zich nu begeleidden door een tedere piano en een warme cello. Gigi liet ook zijn theatraliteit achter en laat zich inpakken door een intieme amoureuze film.

Vanuit Gent bouwt Osama Abdulrasol, afkomstig uit Irak, met behulp van zijn kwintet een wondermooie brug tussen Oost en West. Osama bespeelt op magische wijze de qanun of schootharp en biedt, samen met de virtuoze accordeonist Philippe Thuriot, de veelzijdige cellist Lode Vercampt en de Canadese percussionist François Taillefer, een stevige ruggensteun voor de stem van de groep, de betoverende zangeres Helena Schoeters. In het romantische "Ghazal" zingt Helena Schoeters deels in het Frans en deels in het Arabisch een verleidelijk "Ik hou van de smaak van het verboden fruit", terwijl de qanun van Osama ons ontvoert naar een schemerzone tussen occidentale en oriëntaalse muziek. Aan het eind dropt Thuriot ons in de straten van Parijs voor een duizelingwekkend stukje accordeon. Wondermooi, niet?



"En France, on n’a pas de pétrole, mais on a des idées". En Frankrijk had bovendien Alain Bashung.
Toen Bashung aan het eind van de jaren '50 via de radiostations van de Amerikaanse legerbases in Duitsland de Rock 'n Roll ontdekte, voelde hij zich voor het eerst gelukkig. Hij verliet op zijn zeventiende de ouderlijke woning en niettegenstaande hij op zijn negentiende een eerste succesvolle single uitbracht, dreef de trage start van zijn carrière hem vaak tot diepe wanhoop. Pas in de jaren '80 ontpopte hij zich tot een invloedrijke Franse rockmuzikant. En met het diepe "Venus" uit zijn laatste album "Bleu Pétrole" wist hij de platitude goed in te zingen. Bashung rust intussen voor eeuwig op Pere Lachaise, nabij Edith Piaff, Yves Montand en Jim Morisson.

Les Garçons Bouchers zijn zes mythische knapen uit de alternatieve rock-scene. Zoals steeds kort van stof brengen ze een bourree in punkrock-stijl. Dit is geenszins poëtische kamermuziek; "Bourree" betekent vrij vertaald dan ook zo veel als "boertig" en de meeste bourrees tonen zich ritmisch simpel en robuust. "Bourré Bourré Ratatam" is dan ook een eerbetoon aan het bier in een uiterst delicaat evenwicht tussen punk en musette.

De verfijning die door de hogere sociale klasse geveinsd wordt, is dan vaak ook niet meer dan een hypocriet uiterlijk vertoon. "Curling".
R.Wan staat voor Erwan. En Erwan, dat is Erwan Séguillon, de Franse rapper die onder meer meewerkte aan het memorabele project Soviet Suprem. R.Wan glijdt gladjes doorheen "Curling", een jazzy satire over rijke, wollige mensen waarin je de schim van Gainsbourg kan ontwaren.



Grace Jones
Grace Jones, "Queen of the gay disco's", liet in 1980 haar flamboyante popmuziek door de Jamaicaanse trendsetters van de elektronische reggaebeat Sly and Robbie transformeren tot een mix van reggae en new-wave. Ze waagde zich zelfs opnieuw aan een Franse tekst, nadat ze in de jaren '70 Edith Piaff's "La Vie En Rose" en Jacques Prévert's "Autumn Leaves" had bewerkt. Ditmaal koos ze voor een interpretatie van Jacques Higelin's "Pars".
Grace Jones zong met een diepe contra-alt stem en was een belangrijke voortrekker van de "cross-dressing movement" waarmee ze onder meer Annie Lennox en Lady Gaga inspireerde.

Chucho Valdés is een pianist voor fijnproevers. Hij volgde training aan het muziekconservatorium van Havana en was in 1973 de oprichter van de Cubaanse groep Irakere die als eerste latin jazzband een Grammy Award mocht ontvangen. Valdés koesterde steeds een voorliefde voor de romantiek uit de negentiende eeuw. Als een geniale meester voegt hij weelderige akkoorden toe aan de "Prelude in E Minor" van Chopin, zonder daarbij de inherente tristesse van de compositie te verwaarlozen.

Moriarty bewandelt een pad naast de traditionele blues en trekt naar het meer van Genève voor een cultuurkamp bij het cajun-trio Mama Rosin. Samen dompelen ze zich onder in de wereld van cajun folk, fel gekleurd door de zon van New Orleans die de warmte van de Caraïbische dansmuziek laat schijnen over de Zwitserse bergen.



Yves Simon heeft veel talenten. Naast romanschrijver en poëet werd hij na een overwinning van de 17-jarige Salvatore Adamo geïnspireerd tot het componeren van muziek gevoed is door Brassens, Brel, The Beatles en Bob Dylan. De tekst van "Raconte-moi" uit 1975 is bovendien tijdloos...

Yves Simon
Tu as peur des gens qui passent
Dans ta vie ou sur le trottoir d'en face
Tu as besoin qu'ils te regardent
Et pourtant tu restes là sur tes gardes
Raconte-toi

Tu écris aux visages que tu as vus
En quadrichromie, à la une des revues
Tu leur dis je te regarde est-ce que tu me vois
Dans le brouillard de ma ville où j'ai si froid
Raconte-toi

Envoie toutes sortes de messages
Aux inconnus et lucioles de passage
Prends le parti du risque de l'erreur
Le silence est toujours complice ou trompeur
Raconte-toi

Prends des feuilles 21 x 27, un stylo
Une caméra super 8, un magnéto
Regarde à l'intérieur de tes rêves et dans les journaux
Toute la folie du monde est dans ton cerveau
Raconte-toi

Raconte-toi - Yves Simon

Isabelle Geffroy, alias Zaz, is een sensatie in de Franse pop. Haar laatste album "Paris" is één grote ode aan de stad van de vrije geest... Parijs. Zaz bezingt haar stad in opgewekte melodieën met een nasale, wat rauwe bluesy stem die meteen heel bekoorlijk klinkt. En dus kon een energieke, enthousiaste versie van de chansonklassieker "A Paris" andermaal niet ontbreken.
De liefde maakte George Brassens onderdanig. De liefde voor een kind, zou je bij de eerste lezing van het swingende "Je me suis tout fait petit" vermoeden. Maar niets is wat het lijkt: "Je me suis tout fait petit" is geschreven voor Joha Heyman, de levensgezellin van Brassens.
De man die nooit zijn hoed af neemt, voor niemand, eet uit de hand van zijn geliefde. Maar eens ze neer ligt, draaien de rollen om: dan laat ze zich aaien en betasten. Het sado-masochisme van het huwelijk; "Je me suis tout fait petit" typeert de visie en de stijl van Brassens in de context van de jaren '50.
De swingende interpretatie is afkomstig van de Franse jazz-vocaliste Camille Bertault.

Chicha Libre
Lang voor Columbus Amerika ontdekte, laafden de Inca's hun dorst met een alcoholhoudende graandrank die ze "chica" noemden. In de jaren '60 was Peru in de ban van een nieuwe muziekgekte met de naam "chicha", een subgenre van de Colombiaanse "cumbia" waarin de pentatonische schaal uit de volksmuziek van het Amazonegebied samenvloeit met gitaarsolo's van de rockmuziek. De muziekgroep Chica Libre zet het volksfeest verder en mengt de cumbia met een zweverige surfgitaar en een Moog-synthesizer. Geniet van de "Indian Summer", een interpretatie van Joe Dassin's "Lété Indien" waarin Westerse psychedelica surfen op het tropische ritme van Latijns Amerika!

De zwoele vibes worden in stand gehouden door Jeanne Moreau, de steractrice uit de sensuele films "Les Amants" en "Les Liaisons Dangereuses" die zich in de jaren '60 ook als zangeres verdienstelijk maakte. Voor de cultfilm "Indian Song" vertolkte ze de woorden van toneelschrijfster Marguerite Duras in het nummer "Rumba des îles, BOF India song", op een melodie die blijft plakken.

De poëtische muziek van Claude Nougarou smeedt verder de band tussen Latijns-Amerika en Frankrijk. Hij toonde met onder meer "Le Cinéma" aan dat ook de gesyncopeerde jazz-ritmes geschikt zijn voor de Franse taal.


Intussen is Noir Désir tot rust gekomen. De band maakt een tweede entrée met "L'enfant roi".

Honderd jaar na de geboorte van accordeonist Gus Viseur bracht accordeonreus Richard Gailliano in 2015 samen met gitarist Luc Sylvain met het zigeunerlied "Douce Joie" een eerbetoon aan de Belgische musette-virtuoos. Gus Viseur, compagnon van Edith Piaff, creëerde in de jaren '30 mee de gipsy-jazz of "manouch jazz", genoemd naar de Manouche Sinti Clan waar Django Reinhardt deel van uitmaakte.
Serge Gainsbourg liet zich in 1987 inspireren door de Noorse pianist Edward Grieg en schreef voor zijn geliefde en muze Jane Birkin een nummer over hun verloren liefde, "Love Song". Op dat ogenblik had Jane Birkin een relatie met Jacques Doillon, de vader van haar dochter Lou. Toen Jane het nummer over de pijn van Gainsbourg zong in de studio, huilde hij.
In 2007, zestien jaar na het overlijden van Gainsbourg, gaf Birkin het nummer een nieuw leven door zich te laten bijstaan door een symfonisch orkest. Birkin toont aan de wereld de virtuositeit van Gainsbourg's vaak erotisch getinte teksten.

Serge Gainsbourg - Jane Birkin 

In "Paroles et musiques" baadt het fiere Frankrijk in een warme gloed van nostalgie en chauvinisme.
Het is een afspeellijst vol met energieke en zelfbewuste interpretaties van tijdloze klassiekers die je licht ijlhoofdig en met een gevoel van onvergankelijkheid achterlaten!

Bb Bm B

Spotify afspeellijst